تضاد رفتاری در بازار سهام /شاخص بورس کاهشی شد

به این ترتیب شاخص کل هم‌وزن افزایش 2/ 5 واحدی معادل 03/ 0 درصدی را به ثبت رساند. این امر به این معناست که اگرچه قیمت نمادهای بزرگ و شاخص‌ساز بورس تهران با افت مواجه شدند یا بدون تغییر بودند، اما کلیت بازار سمت و سویی مثبت داشت. در روزهای اخیر با رخوت معاملات در گروه‌های بزرگ‌تر‌، یک بار دیگر توجه معامله‌گران به نمادهای کوچک‌تر جلب شد. در عین حال ارزش معاملات بورس در سطح نازلی قرار گرفت. روند کاهشی ارزش معاملات خرد سهام که از معاملات روز دوشنبه آغاز شده بود، دیروز نیز ادامه یافت. ارزش معاملات روز گذشته بورس معادل 92 میلیارد تومان بود.

در این شرایط اگرچه محرک‌های اقتصادی داخلی و به ویژه نبود نقدینگی جدید و همچنین تردیدها در بازارهای جهانی (به ویژه فلزات پایه) پس از اصلاح قیمت‌های اخیر این کالاها، قدرت کافی برای ایجاد تحرک در کلیت بازار سهام ندارند، اما این امکان وجود دارد که محرک‌های سیاسی، بورس تهران را دستخوش تغییراتی کنند. به نظر می‌رسد روندهای قیمتی که در روزهای اخیر در برخی نمادها شکل گرفته‌، نشانگر نوعی خوش‌بینی محتاطانه از سوی معامله‌گران سهام باشد. شاید همین موضوع سبب افزایش تمایل به خرید در نمادهای کوچک‌تر شده است.

تحرکات مثبت در لحظات پایانی

افزایش تمایل به خرید در نمادهای کوچک‌تر در پایان ساعات معاملاتی روز گذشته قابل مشاهده بود؛ بر این اساس در حالی که بازار دیروز با کمبود نقدینگی، تردیدهای سیاسی، نگرانی‌ها از اصلاح قیمت‌ها در بازارهای جهانی و ریسک‌های تکنیکال ناشی از عدم توانایی شاخص کل بورس در شکست سقف 16ماهه، همراه بود، اما این موضوع در پایان معاملات تغییر مسیر داد و جای خود را به تقاضا در برخی نمادها داد. بر این اساس دیروز در ساعات پایانی معاملات خرید‌هایی در نمادهای خودرویی و سیمانی تشکیل شد.

البته این تقاضا افزایش قیمت نمادها را به دنبال نداشت، اما به افزایش تعداد مبادلات در این نمادها ختم شد.این موضوع در دو سناریو قابل بررسی است: در سناریوی اول به نظر می‌رسد اصلاح دیروز به‌عنوان فرصتی مناسب برای خرید بوده است؛ به این ترتیب فعالان بازار نه تنها به افت قیمت‌ها در دو روز اخیر توجه زیادی نشان ندادند، بلکه جسارت بیشتری برای خرید پیدا کردند. این خرید‌ها دقایق پایانی می‌تواند به‌عنوان عاملی مثبت در آغاز معاملات روز یکشنبه باشد. البته این موضوع بستگی به مراسم تحلیف ریاست جمهوری در مراسم روز شنبه نیز دارد.

در سناریوی دوم نیز موضوع بازی‌سازی‌ها مطرح است؛ همان‌طور که تجربه‌های پیشین نیز نشان داده، متاسفانه در برخی مواقع در لحظات پایانی معاملات تلاش‌هایی در راستای مثبت نگه داشتن شاخص سهام شکل می‌گیرد. از این‌رو ممکن است خریدهای دقیقه نودی دیروز نیز در راستای همین موضوع و سعی در فضاسازی مثبت معاملات سهام باشد.

تداوم فضای احتیاطی در نبود نقدینگی جدید

کاهش نقدینگی جدید و افزایش احتیاط معامله‌گران را می‌توان در جریان معاملات روز گذشته مشاهده کرد. در شرایط کنونی شاهد کند شدن جریان نقدینگی ورودی به بازار هستیم. حرکت صعودی قیمت در صنایع بزرگ‌تر، به نقدینگی قابل‌توجهی نیاز دارد. تامین این نقدینگی با توجه به نزول ارزش معاملات به‌ویژه در روزهای اخیر، کمی بعید به‌نظر می‌رسد

اما گروه‌های کوچک‌تر با همین میزان ارزش معاملات نیز می‌توانند رشد کنند. امری که می‌تواند اصلاح قیمتی در نمادهای بزرگ و حرکت به سمت نمادهای کوچک‌تر را به همراه داشته باشد. این موضوع در معاملات دیروز بورس به وضوح قابل مشاهد بود. شرایط معاملات روز گذشته تا حدودی رنگ روزهای معاملات در ابتدای سال جاری را داشت. روزهایی که با حجم و ارزش پایین معاملات و رشد شاخص کل هم‌وزن در مقابل افت شاخص کل بورس همراه بود.

احتیاط خریداران

دیروز احتیاط همچنان میان سهامداران مشاهده شد. در چنین فضایی، خریداران بالقوه سهام تلاش می‌کنند تا حد ممکن از خرید اجتناب کنند. از آنجا که محرک‌های سرمایه‌گذاری در بورس در شرایط فعلی به حدی پرتوان نیست که فروشندگان احتمالی را از فروش سهام منصرف کند، خریداران نیز استراتژی صبر را انتخاب کرده‌اند. به عبارت دیگر در شرایط کنونی سهامدارانی که نقدینگی دارند، در حال احتیاط و صبر هستند. این گروه منتظرند تا عوامل ایجادکننده فشار فروش از بازار خارج شده و شرایط متعادلی برای خرید مهیا شود.

نوسانات در بازارهای جهانی

نوسانات روزهای اخیر بازارهای جهانی نیز از دیگر عوامل ایجاد احتیاط در میان سهامداران شده است. این امر با توجه به تعطیلات روز شنبه موجب افزایش فروش بیشتری از سوی معامله‌گران در نمادهای وابسته به قیمت‌های جهانی شد. در حالی طبق روال همیشگی نگرانی و تردید به‌عنوان عاملی اصلی در فروش آخرهفته نمادهای کالایی مطرح است که این امر با توجه به تعطیلات اول هفته، شدت بیشتری گرفته است. بی‌خبری 3روزه از روند بازارهای جهانی و نوسانات این بازارها بر نمادهای وابسته باعث شدت گرفتن فشار فروش در نمادهای گروه فلزات اساسی از جمله فولاد خوزستان، فولاد مبارکه و ملی‌مس ایران شد.

از سوی دیگر طی دو روز اخیر شاهد توقف رشد قیمت فلزات در بازارهای جهانی بودیم؛ در حالی به دنبال سیاست‌های چین و خوش‌بینی به رشد قیمت‌های فلزات پایه به صعود قیمت نمادهای وابسته در بازارهای جهانی و فاصله‌گرفتن از کف قیمتی منجر شد که طی معاملات روز سه‌شنبه و چهارشنبه شاهد نوسان منفی درقیمت این فلزات بودیم.بر این اساس دیروز قیمت هر تن مس به قیمت 6333 دلار رسید. قیمت هر تن روی نیز که به 2800 دلار رسیده بود، با روندی کاهشی به 2765 دلار در هر تن کاهش یافت. بر همین اساس دیروزبیشتر نمادهای فعال در گروه فلزات اساسی با صف فروش مواجه شدند.

نگرانی‌های سیاسی

نگرانی‌های سیاسی نیز یکی دیگر از مواردی است که موجب ایجاد فضایی احتیاطی در معاملات روزهای اخیر شده است؛ بخشی از این نگرانی‌های سیاسی مربوط به اتخاذ تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران و نقض برجام است. البته در این میان طبق شواهد موجود به‌نظر نمی‌رسد که کاخ سفید به سوی نقض برجام حرکت کند. در این میان حتی برخی سیگنال‌های مثبت از سوی فعالان سیاسی داخلی مبنی بر عدم نگرانی در زمینه نقض برجام به گوش می‌رسد. این موضوع با نشانه‌هایی مثبت در سیاست‌های خارجی نیز قابل مشاهده است. اما با این وجود همچنان نگرانی‌هایی از جانب این موضوع میان برخی از معامله‌گران به چشم می‌خورد که باعث در پیش‌ گرفتن احتیاط آنها شده است.

کاهش ریسک‌های سیاسی با مراسم تحلیف

در این راستا برگزاری مراسم تحلیف رئیس‌جمهوری در شنبه آینده می‌تواند کمی از این نگرانی‌های سیاسی بکاهد و فضا را تلطیف کند. این در حالی است که حضور برخی مقامات سیاسی از کشورهای خارجی در این مراسم، می‌تواند نگرانی‌ها ناشی از مسائل سیاسی اخیر را کاهش دهد. این موضوع در جنبه نخست اثرات روانی مثبت به همراه خواهد داشت و در گام‌های بعدی موج جدید و به اعتقاد کارشناسان، موج مثبت را به دنبال خواهد داشت.

نگاهی به بازار روز چهارشنبه

بر این اساس طی معاملات دیروز، شاخص اغلب صنایع حاضر در بورس تهران با افت مواجه شد. به‌طوری‌که از میان 37 صنعت حاضر در بورس تهران، تنها شاخص 13 صنعت با نوسان مثبت همراه بود. در این میان محصولات چوبی با ثبت رشد روزانه 3 درصدی در صدر دیگر صنایع قرار گرفت. قند و شکر، سایر محصولات کانی غیرفلزی و کاشی و سرامیک نیز از دیگر گروه‌های مثبت در بازار دیروز بودند که با بازدهی بیش از یک درصدی همراه شدند.این در حالی است که گروه‌های بزرگ و شاخص‌سازی از قبیل فلزات اساسی، استخراج کانه‌های فلزی، فرآورده‌های نفتی (پالایشگاه‌ها) و محصولات شیمیایی (پتروشیمی) در فهرست گروه‌های منفی قرار گرفتند. در این میان استخراج سایر معادن با ثبت زیان روزانه 19/ 3 درصدی به‌عنوان ضعیف‌ترین گروه شناخته شد. در این شرایط در مجموع روز گذشته شاهد جابه‌جایی‌ بیش از 346 میلیون سهم در 45‌هزار و 207 مرتبه بودیم که ارزش ناشی از این معاملات به 92 میلیارد تومان رسید. (البته این رقم بدون احتساب معاملات بلوکی در نظر گرفته شده است.) در پایان معاملات دیروز نماد فولاد مبارکه اصفهان با جابه‌جایی‌ بیش از 22 میلیون سهم به ارزش 7/ 3 میلیارد تومان، بیشترین حجم معاملات را به خود اختصاص داد. بیشترین ارزش معاملات نیز در اختیار معاملات 3/ 6 میلیارد تومانی به‌پرداخت ملت بود.